Hanzewandelen

Meer over Hanze

Zutphen-stadsmuur (14) De Hanze, een handelsverbond tussen steden in onder meer Duitsland, Nederland, België, Engeland en landen in het voormalige Oostblok, heeft gedurende 3 tot 4 eeuwen lang de handel in onze streek bepaald. Deze website geeft informatie over de (Nederlandse) steden aangesloten bij het Hanzeverbond. Naast veel beeldmateriaal tref je Wandelingen van onder meer Deventer, Zutphen, Zwolle, Doesburg en Hattem (met bijhorende kaart). Onder het tabblad Onderwerp tref je een veelheid aan informatie, die in meer of mindere mate een relatie heeft met de Hanze, maar in elk geval te maken heeft met één van de Hanzesteden.

Schimmelpenninck op zijn Frans

In het Rijksmuseum hangt een schilderij van het gezin van Rutger Jan Schimmelpenninck. Het schilderij is gemaakt in de periode van zijn aanwezigheid in Parijs.

Voordat de schilder Pierre Prud'hon aan het schilderij begon, maakte hij enkele studies van Rutger Jan en zijn vrouw.

Op het schilderij is Rutger Jan afgebeeld met zijn vrouw Catharina Nahuys (Monnickendam, ca. 1765 - Diepenheim, 22 maart 1844) op 26 augustus 1788 en twee kinderen geboren: een dochter en een zoon. Zijn zoon Gerrit graaf Schimmelpenninck (1794-1863) was later premier van Nederland (1848).

Andere artikelen over de familie Schimmelpenninck:

Het is overigens prima dat dit mooie schilderij in Amsterdam hangt, maar de Deventer stadspoort in de tuin van het museum moet nu maar eens terug naar Deventer.

Van Scorel ontmoet Adrianus VI

Dat je in een korte periode kennis maakt met meerdere schilderijen van Jan van Scorel is niet zo heel bijzonder, maar het wordt dan wel weer leuk als deze schilder ook voor de paus Adrianus VI heeft geschilderd. En paus Adrianus heeft enkele jaren op de Latijnse school in Deventer onderwijs genoten.
De eerste kennismaking met Van Scorel is in het Rijksmuseum. Daar hangt een mooi zelfportret. Hij schildert dit in een periode van groeiend zelfbewustzijn. Het tweede schilderij is geen echte Van Scorel, maar komt uit de school van Van Scorel. Dit laatste betekent zoveel als atelier van, navolger van of trant van...
Dit schilderij hangt in Zutphen en dat is niet onlogisch. Het heeft de naam: 'Memorietafel van Petrus van Suchtelen'. Deze Van Suchtelen, op het schilderij links geknield afgebeeld, was kannunik/deken in de Walburgis kerk. Links op het schilderij staat de heilige Sint Walburga (Walburgis), de patrones van de kerk, afgebeeld.

Erasmus schrijft namen van bekende leerlingen van de Latijnse school opEven terug naar Van Scorel. In 1522 werd hij door de enige Nederlandse paus Adrianus VI benoemd tot opzichter van de pauselijke kunstcollecties in het Belvédère, als opvolger van Rafael. Hij woonde in de pauselijke appartementen te Rome en had volop gelegenheid de antieke beeldhouwwerken en de Italiaanse renaissancekunst van Rafael en Michelangelo grondig te bestuderen. Hij schilderde in deze tijd twee portretten van de paus.

Kampen zet ze te kijk

Kampen is een van de vele interessante Hanzesteden. Dat bleek ook wel weer tijdens een stadswandeling langs de Koornmarktpoort en het stadhuis.

De Koornmarktpoort is te bezoeken. Op een van de verdiepingen zijn de oude beelden afkomstig van het oude stadhuis tentoongesteld. Op de foto zien wij Caritas, het verbeeldt liefdadigheid. Het beeld is gedateerd tussen 1480 en 1510. In de poort zijn ook nog de oude haard en in de gevel de opstelplaatsen voor kaarsen te zien.

Een stukje verder tijdens de stadswandeling kwamen we langs het stadhuis. Naast de constatering dat de oude beelden eigenlijk veel mooier zijn, viel een metalen kooi op. Het blijkt een schandkooi te zijn. Het was een kooi waarin een veroordeelde persoon werd opgesloten, om te kijk te worden gezet, meestal op het dorps- of stadsplein. Dorpelingen of stedelingen smeten vaak afval, groenten of stenen naar de gevangene, waardoor deze verwondingen kon oplopen.
Vervolgens is het aardig om te weten dat op de plek waar de kooi bevestigd is in het gebouw de veroordeling van de verdachte plaatsvond. Indertijd nog door college van burgemeester en schepenen.

Onder zeil gaan

Kampen (23) Al wel eens eerder is in een artikel enkele uitdrukkingen/ spreekwoorden verklaard. Afgelopen weekend werd tijdens een stadswandeling in Kampen de uitdrukking 'onder zeil gaan' toegelicht. En dat dit juist in Kampen gebeurd is niet zo vreemd, omdat de Kamper kogge de laatste tijd weer veelvuldig in het nieuws is.

In de haven van Kampen ligt een replica van een kogge. In dit schip is een dek aangebracht. In de periode van de Hanze was dit echter niet aanwezig en sliepen de scheepslui direct op de goederen. Om weerstand te bieden aan de soms barre weeromstandigheden sliepen zij onder een zeil en als het mee zat konden zij de slaap vatten.

De foto rechts is overigens niet de kogge uit Kampen, maar een 'replica kogge' gelegen in de haven van Wismar (Noord-Duitsland). Op de wereld zijn er 6 replica's van een kogge.